Het woord kathedraal stamt af van het Latijnse woord cathedralis, en wordt gebruikt om de hoofdkerk van een bisdom aan te duiden; dit is de kerk waar de bisschopszetel (in het Latijn cathedra) staat. 
In sommige talen is het woord 'dom' (in het Latijn domus) synoniem voor kathedraal; het betekent altijd ‘bisschoppelijke hoofdkerk’.

In de orthodoxe Kerk noemt men de bisschoppelijke kerk metropool.

In kerkrechtelijke zin is een kathedraal uitsluitend de hoofdkerk of metropolitane kerk. In verscheidene landen zijn in de loop van de tijd tal van diocesen opgeheven, zodat vele grote oude kathedralen geen bisschopskerken meer zijn; men blijft ze evenwel nog steeds kathedralen noemen. 

In de architectuur volgt de kathedraal de stijl van de kerkbouw.
Bernard van Clairvaux (1090-1153), een cisterciënzer monnik en abt, gaf de aanzet tot de kathedralenbouw. Volgens hem dient alleen de wet van kosmische proportie te heersen en niet die van decoratie. De verhoudingen in de bouw moesten volgens zijn opvatting voldoen aan die van de universele kosmische mens, waarvan Christus de incarnatie was. Om die verhoudingen te bereiken werd een systeem van harmonische verhoudingen ontwikkeld; de Goddelijke Verhouding of Gulden Snede.

In Nederland zijn 7 kathedralen:

Zoals elk bisdom ieder jaar de wijdingsdag van zijn kathedraal herdenkt, zo viert de gehele Kerk jaarlijks op 9 november  de verjaardag van de kerkwijding van de St. Jan van Lateranen, de bisschopskerk van de Paus te Rome.

Andere beroemde kathedralen in de wereld zijn: